Taubertiada w Lipsku, 2017

W tym roku było to jedno z ważniejszych wydarzeń naukowych związanych z tańcem dawnym. Działalnością Gottfrieda Tauberta zajmuję się od dawna i wszystko co dotyczy tej osoby, jest dla mnie bardzo ważne. Na początek kilka słów o samym bohaterze konferencji. Gottfried Taubert był niemieckim nauczycielem tańca i wszechstronnym pedagogiem, urodzony w Ronnenburgu, był studentem Uniwersytetu w Lipsku na wydziale prawa. W 1702 roku wyjeżdża do Gdańska, gdzie zasłynął jako nauczyciel tańca i etykiety dworskiej, której w Gdańsku ówczesnie nikt nie uczył. W Gdańsku mieszkał i pracował do 1715 roku, kiedy wrócił do Lipska, aby później zostac zatrudnionym na dworze Anhalt - Zerbst w Zerbst. Prawdopodobnie tam też był nauczycielem tańca młodej Sophie Friederike Auguste zu Anhalt - Zerbst - Dornburg znanej lepiej jako Katarzyna II.

G. Taubert, Rechstaffener Tanzmeister, 1717, Leipzig

W 1717 roku Taubert wydaje swoje epokowe dzieło poświęcone tańcowi Rechstaffener Tanzmeister. Dzieło to podzielone na 3 księgi zawiera historię tańca, opis techniki tanecznej stylu Belle Danse porady jak należy organizowac bale i przyjęcia, jak należy się zachowywac podczas wesela itp. Dla mnie jako badacza osiemanstowiecznego Gdańska jest to dzieło niezwykle cenne ze względu na informacje podawane przez autora dotyczące obyczajowości Gdańszczan z początku XVIII wieku. Zarys jego pracy powstał w Gdańsku na potrzeby swoich uczniów i także zainteresowanych tym klientów.

W 2012 Rechstaffener Tanzmeister został przetłumaczony na język angielski przez muzykologa prof. Tildena Russella i dzięki temu zrozumienie tekstu staje się dla czytelnika łatwiejsze. Niestety nie wszytsko jest takie proste, jakby się to mogło wydawac. Nadal bardzo mało wiadomo o samym życiu prywatnym Tauberta np. dlaczego wybrał Gdańsk, który w tym czasie nie był spokojnym miastem ze względu na wojnę północną.

Zespół lalek przedstawiających muzykantów dworskich w Armstadt w kolekcji księżnej Augusty Doroty, Bach Museum

Jakie wieści przyniosła konferencja? Przedewszystkim było to spotkanie tancerzy, badaczy tańca nie tylko barokowego, ale ogólnie osób dla których tego typu tematy są bliskie. Konferencja odbyła się w Lipsku w mieście gdzie Taubert mieszkał i gdzie rozpoczynał swoją karierę zawodową.  Miejscem konferencji było Museum Instrumentów Dawnych  znajdujące się w budynku Museum Grassi.

Grassi Museum, Leipzig

Jednym znajważniejszych wystąpień był referat prof. Tatiany Shabaliny z Moskwy, która odkryła rękopis Tauberta z czasów jego pracy w Zerbst oraz jeden z egzemplarzy jego pracy wydanej w Kopenhadze. Pokazuje to jak ważna była to praca dla autora i pomimo jej publikacji w 1717 roku sam autor nadal robił do niej poprawki i uzupełnienia.

Skrzypce tzw. pochette używane przez nauczycieli tańca a także czasami w orkiestrach, Muzeum Instrumentów, Leipzig

Ciekawym wystąpieniem był referat Mojcy Gal z Bazylei, która przedstawiła w jaki
sposób umiejetności tańca, gry na instrumencie i śpiewu łączyli ówcześni nauczyciele tańca. Dzisiaj niestety wynikają z tego nieporozumienia między muzykami a tancerzami wtedy, umiejetności te łaczyły się w całośc.

Fascynującym dla mnie okazał się wykład Mickaela Bouffarda - badacza, (który jest historykiem sztuki a także tancerzem) który przedsatwił jak wyglądała etykieta gestu tzw civilite  proponowana przez Tauberta w jego dziele. Ten sam badacz jest autorem znakomitej pracy doktorskiej, w której przeanalizował na portretach gesty i zarazem formę etykiety w okresie od 1650 do 1800 roku.

J.B.A. Raunacher, Dekoracje ścienne w sali balowej pałacu Eggenberg w Graz, 1757 - 1761

Dosłownie każdy wykład był dla mnie "odkryciem" coraz to nowych faktów z historii tańca oraz osób zajmujących się tańcem w tamtym czasie. Dostarczyły mi one wielu przemyśleń jak również inspiracji do dalszej pracy naukowej. Muszę jeszcze dodac, że pierwsza odsłona tej konferencji miała miejsce w Paryżu i miała charakter praktyczny polegający na próbie odtworzenia choreografii zapisanych w Rechstaffener Tanzmeister.

Mój wykład poświęciłam ubiorowi i etykiecie w pracy Tauberta - prezentowałam częśc mojej pracy doktorskiej a wszystkie wykłady ukażą się w pokonferencyjnej publikacji zaplanowanej na 2019 rok. Na zakończenie z tego miejsca jeszcze raz dziekuje organizatorom za zaproszenie jak i za zorganizowanie naszego spotkania. Mam nadzieję, że nie jest ono ostatnie. Dziękuję!